-
杭州高中為何用駢體文發(fā)120周年校慶公告?觀察者網(wǎng)專訪作者
關鍵字: 國學杭州高中杭高經(jīng)亨頤養(yǎng)正書塾浙江兩級師范學堂注釋:本文分三部分
第一部分寫杭高的養(yǎng)正貢院文脈、發(fā)展歷程、辦學理念與追求、校園文化與環(huán)境等。
第二部分寫杭高辦學成果,重點描述杭高為國家培養(yǎng)的各領域棟梁人材。
第三部分重申學校辦學之胸襟、育人之宗旨,抒發(fā)校友對杭高的眷戀之情,誠邀校友回校參加120年校慶,共繪學校發(fā)展宏圖,并祝福杭高在第三個甲子更加輝煌。
[1]紀,十二年。十紀即一百二十年。
[2]圓通,即圓通寺。1899年,杭州太守林啟在圓通寺寺址上創(chuàng)辦杭高前身養(yǎng)正書塾,是為杭高之源、浙江省最早的公立中學。
[3]闡,《說文》:“闡,開也?!?
[4]丕[pī],大。貢院,即浙江貢院,其址在今杭高貢院校區(qū),1908年,杭高前身之一浙江兩級師范(浙師)在貢院舊址上建成,后更名為浙江一師,是為杭高另一淵源、浙江新文化運動中心。
[5]菁莪[jīng é],代指培育人才,《詩經(jīng)·小雅》中《菁菁者莪》:“菁菁者莪,在彼中阿?!敝祆洹栋茁苟促x》:“廣青衿之疑問,樂《菁莪》之長育。”比喻學校培育賢才。今杭高現(xiàn)存乾隆閱貢院鼓勵天下士子努力讀書的御制碑刻,有“菁莪樂育濟時才”句。
[6]謹庠序之教,《孟子·梁惠王上》:“謹庠序之教,申之以孝悌之義。”
[7]該悉,全部包括。這句是說,校名雖經(jīng)養(yǎng)正、浙師、省立一師、省立一中、浙高、杭一中、杭高之易,但仍然貫徹最初的教育宗旨。
[8]甄綜,比較綜合。這句是說,杭高既遵守一貫優(yōu)秀的辦學理念,又吸取新的辦學教育思想。
[9]纛[dào],大旗。科學、民主、求真、創(chuàng)新為杭高校訓。
[10]與時俱進,杭高文化精神,經(jīng)亨頤校長1910年代提出并踐行。
[11]三寬四自,杭高教育理念。三寬指寬厚、寬容、寬廣,四自指自覺、自律、自主、自強。
[12]善良、豐富、理性、高貴,杭高人核心品質。
[13]菑畬[zī yú],《周易·無妄》:“不耕穫,不菑畬,則利有攸往?!北局父?,韓愈《符讀書城南》詩:“文章豈不貴,經(jīng)訓乃菑畬?!北扔鲗W習的根本。
[14]三肄[yì],《禮記·學記》:“《宵雅》肄三,官其始也?!编嵭ⅲ骸跋孕∫?。肄,習也。習《小雅》之三,謂《鹿鳴》、《四牡》、《皇皇者華》也。”這里比喻學習。
[15]九思,《論語·季氏》:“君子有九思:視思明,聽思聰,色思溫,貌思恭,言思忠,事思敬,疑思問,忿思難,見得思義?!?
[16]棫[yù]樸,《詩經(jīng)·大雅·棫樸》:“芃芃棫樸,薪之槱之?!泵珎鳎骸吧侥久?,萬民得而薪之;賢人眾多,國家得用蕃興?!北扔髋嘤t才。
[17]四高五強,學校育人目標。四高指德行高尚、志趣高遠、學問高深、品位高雅,五強指家國意識強、人文精神強、科學思維強、身體素質強、學科修養(yǎng)強。
[18]飫[yù],飽食。饜[yàn],滿足,吃飽。
[19]松筠[yún],松樹和竹子。《禮記·禮器》:“其在人也,如竹箭之有筠也,如松柏之有心也。二者居天下之大端矣,故貫四時而不改柯易葉。”后以“松筠”喻節(jié)操堅貞。
[20]春櫻,杭高每年春天櫻花爛漫,有櫻花文會。
[21]式弦式歌,《周禮·春官·小師》:“小師掌教鼓鼗、柷、敔、塤、簫、管、弦、歌?!编嵭ⅲ骸跋遥^琴瑟也。歌,依詠詩也?!北扔鲗W習。
[22]秋桂,阮元題浙江貢院(今杭高貢院校區(qū))對聯(lián):“下筆千言正桂子香時槐花黃后?!北扔鲗W子在考試中一展才華。
[23]舞勺舞象,《禮記·內(nèi)則》:“十有三年學樂誦詩舞勺。成童舞象學射御?!北扔髑嗄陮W生努力學習。
[24]養(yǎng)正,《周易·蒙卦》:“蒙以養(yǎng)正圣功也?!焙几咔吧眇B(yǎng)正書塾命名即源于此。
[25]龍潛,《周易·乾卦》:“初九:潛龍,勿用?!薄熬潘模夯蜍S在淵,無咎?!边@里用龍潛比喻潛心學習的學子。
[26]百谷,《老子》:“江海所以能為百谷王者,以其善下之,故能為百谷王。”指杭高海納百川的教育理念。
[27]邃[suì]藪,茂林深淵,比喻培育人才的沃土。葛洪 《抱樸子·辨問》:“豐林邃藪之鳥獸,重淵洪潭之魚鱉?!?
[28]千章,杜甫《陪鄭廣文游何將軍山林》:“百頃風潭上,千章夏木清?!贝颂幈扔鲗W子之雋秀。
[29]院士之搖籃,杭高目前共走出52位院士,為江南四大名中之首,被譽為“院士的搖籃”。
[30]舞雩,《論語·先進》:“浴乎沂,風乎舞雩?!北扔鲙熒P系和洽,教學相長。
[31]側帽,《周書·獨孤信傳》:“(獨孤)信在秦州,嘗因獵,日暮,馳馬入城,其帽側。詰旦而吏人有戴帽者,咸慕信而側帽焉?!毙稳輲熒e止瀟灑,互慕風雅。
[32]舍瑟聲希,《論語·先進》:“鼓瑟希,鏗爾,舍瑟而作,對曰:‘異乎三子者之撰?!?
[33]摳衣,《禮記·曲禮》:“摳衣趨隅,必慎唯諾?!边@句是說師生間的互動。
[34]本段中提及杭高杰出校友代表,凡六組(教育家、革命志士、人文名家、科學家、政治家、藝術家)60余人,詳細介紹請參杭高校網(wǎng),掛一漏萬,不能盡道。
[35]耘耔[zǐ],《詩經(jīng)·小雅·甫田》:“今適南畝,或耘或耔。”除草培土。
[36]賾[zé],深奧。
[37]九章,指《九章算術》,中國古代數(shù)學專著。此指杭高人在科學技術方面探究深入。
[38]拄腹,蘇軾《試院煎茶》:“不用撐腸拄腹文字五千卷?!?
[39]慧不拾牙,劉義慶《世說新語·文學》:“殷中軍云‘康伯未得我牙后慧?!?
[40]衡石之姿,《南齊書·豫章文獻王嶷傳》:“若夫日用闃寂,雖無取于錙銖;歲功宏達,諒有寄于衡石?!北扔鞔蟛?。
[41]霖舟,《尚書·說命上》:“爰立作相,王置諸其左右”,又有“命之曰朝夕納誨,以輔臺德。若金,用汝作礪。若濟巨川,用汝作舟楫。若歲大旱,用汝作霖雨?!北扔鲊畻澚?。
[42]大呂黃鐘,即黃鐘大呂,《周禮注疏》卷二十二《春官宗伯·大司樂》:“乃奏黃鐘,歌大呂,舞云門,以祀天神。”黃鐘,我國古代音韻十二律中六陽律的第一律。大呂,六陰律的第一律。后遂以“黃鐘大呂”形容音樂或言辭莊嚴、正大、高妙、和諧。
[43]繞梁,形容歌聲優(yōu)美,《列子·湯問》:“而余音繞梁欐,三日不絕?!?
[44]楮[chǔ]墨,紙與墨,借指詩文或書畫。唐劉知幾《史通·暗惑》:“無禮如彼,至性如此,猖狂生態(tài),正復躍見楮墨間。”魯迅《漢文學史綱要》第十篇:“恨為弄臣,寄心楮墨,感身世之戮辱,傳畸人于千秋,雖背《春秋》之義,固不失為史家之絕唱,無韻之《離騷》矣。”
[45]繪事后素,《論語·八佾》:“子夏問曰:‘巧笑倩兮,美目盼兮,素以為絢兮。何謂也?’子曰:‘繪事后素?!唬骸Y后乎?’子曰:‘起予者商也,始可與言詩已矣?!?比喻有良好的質地,才能錦上添花。此處意為這些藝術家校友不僅藝術技巧高妙,其作品內(nèi)涵其人格修養(yǎng)更是如此。
[46]駒光,比喻光陰迅疾短暫,清李氏《示兒》詩:“勉矣趁朝暾,駒光不我與?!甭勔欢唷肚啻浩e后》:“你在這一隙駒光之間,竟教我更迭地作了冰炭底化身?!?
[47]龍友,《史記·樂書》:“復次以為《太一之歌》,歌曲曰:太一貢兮天馬下,沾赤汗兮沫流赭。騁容與兮跇萬里,今安匹兮龍為友?!边@里比喻杰出的校友。
[48]端童蒙之趣向,植人才之始基,杭高自養(yǎng)正書塾以來辦學之宗旨。
[49]立心立命,張載《橫渠語錄》:“為天地立心,為生民立命,為往圣繼絕學,為萬世開太平。”
[50]惟精惟一,指用功精深,用心專一。《尚書·大禹謨》:“人心惟危,道心惟微,惟精惟一,允執(zhí)厥中。”以上是說杭高辦學的氣度與胸襟,要培養(yǎng)兼濟天下的棟梁之材。
[51]一以貫,即一以貫之。《論語·里仁》:“子曰:‘參乎!吾道一以貫之?!?
[52]止于至善,追求無止境?!抖Y記·大學》:“大學之道,在明明德,在親民,在止于至善。”
[53]三不朽, 指立德、立功、立言,《左傳·襄公二十四年》:“太上有立德, 其次有立功,其次有立言,雖久不廢,此之謂不朽?!?
[54]格物致知,語出《禮記?大學》,原指儒家研究事物道理的理論方法,有格物、致知、誠意、正心、修身、齊家、治國、平天下八目;格物致知現(xiàn)亦借指對西方科學的探究與學習。
[55]執(zhí)兩用中,指萬事萬物皆有其規(guī)律,只有掌握規(guī)律和原則并根據(jù)其規(guī)律做到適當?shù)某潭?,才能達到最佳效果?!抖Y記·中庸》:“執(zhí)其兩端,用其中于民,其斯以為舜乎?”以上兩句用互文手法,講杭高對師生的要求是德才兼?zhèn)鋵W貫中西,追求真理永無止境。
[56]矧[shěn],況且。
[57]錢江啟正江東啟成,指杭高集團化發(fā)展,除了貢院校區(qū)之外,集團中還有錢江校區(qū)、大江東學校、啟正學校和啟成學校。杭高發(fā)展由西湖時代邁入錢塘江時代。
[58]騰蛟起鳳,王勃《滕王閣序》:“騰蛟起鳳,孟學士之詞宗?!?
[59]翕赫[xī hè],盛大。揚雄《甘泉賦》:“翕赫曶霍,霧集蒙合兮,半散昭爛,粲以成章?!崩钌谱ⅲ骸棒夂?,盛貌?!?
[60]岐嶷[yí],形容年少聰慧?!对娊?jīng)·大雅·生民》:“誕實匍匐,克岐克嶷?!敝祆浼瘋鳎骸搬?,峻茂之狀?!睗h蔡邕《太尉橋公碑》:“岐嶷而超等,總角而逸群?!?
[61]蛾術,《禮記·學記》:“蛾子時術之?!编嵭ⅲ骸岸辏夫菀病r夫葜?,微蟲耳,時術蚍蜉之所為,其功乃復成大垤?!币蛞远晷g比喻勤學。
[62]看馬空于今野,韓愈《送溫處士赴河陽軍序》:“伯樂一過冀北之野,而馬群遂空。”比喻校友皆有成就。
[63]跗[fū],花萼。唐徐彥伯《侍宴桃花園》:“源水叢花無數(shù)開,丹跗紅萼間青梅?!彼翁K頌《和簽判郡圃早梅》:“綠萼丹跗炫素光,東園先見一枝芳?!?
[64]尊斝[jiǎ]:盛酒器。
[65]逼霄,迫近云天,形容很高。徐弘祖《徐霞客游記·滇游日記七》:“矯首兩崖逼霄,但謂澗底流泉別有天地,不復知峰頭春色更占人間也?!?
[66]切磋,《詩經(jīng)·衛(wèi)風·淇奧》:“有匪君子,如切如磋,如琢如磨?!?
[67]程門,指學生恭敬受教,現(xiàn)指尊敬師長。比喻求學心切和對有學問長者的尊敬?!端问贰顣r傳》:“頤偶瞑坐,時與游酢侍立不去,頤既覺,則門外雪深一尺矣。”
[68]魯壁,《尚書序》:“至魯共王好治宮室,壞孔子舊宅,以廣其居,于壁中得先人所藏古文虞、夏、商、周之書?!?
[69]宏猷[yóu],指遠大謀略。
[70]擁江,隨著大江東學校、啟成學校的興建,杭高正式跨入擁江發(fā)展時代。
[71]嚶其鳴矣,《詩經(jīng)·小雅·伐木》:“嚶其鳴矣,求其友聲?!?
[72]世,三十年。四世即一百二十年也。
[73]跂而望之,《荀子·勸學》:“吾嘗跂而望矣?!?
[74]躅[zhú],足跡。
[75]明遠,指明遠樓,杭高校址乃明清時期浙江貢院,明遠樓為貢院標志性建筑。行健,《周易·乾卦》:“象曰:天行健,君子以自強不息?!?
[76]以下八句集錄自杭高各時期校歌。黌[hóng]舍,校舍,借指學校?!端螘り盃c徐廣傅隆傳贊》:“藝重當時,所居一旦成市,黌舍暫啟,著錄或至萬人?!惫簟稏|風集·<詠福建·詠廈門高集海堤>》:“金門晴靄外,黌舍碧波中?!?
[77]圣湖,杭州西湖舊名。
[78]黽 [mǐn] 勉,努力,盡力?!对娊?jīng)·邶風·谷風》:“黽勉同心?!泵珎鳎骸把渣w勉者,思與君子同心也?!碧K軾《屈原廟賦》:“黽勉于亂世而不能去兮,又或為之臣佐。”
[79]頡頏[xiéháng],不相上下,互相抗衡?!对娊?jīng)·邶風·燕燕》:“燕燕于飛,頡之頏之?!薄稌x書·文苑傳序》:“潘(潘岳)夏(夏侯湛)連輝,頡頏名輩?!?
[80]吾儕[chái],我們,指與自己在年齡、興趣等方面相近的平輩、同學。杜甫《宴胡侍御書堂》詩:“今夜文星動,吾儕醉不歸?!焙几呤×⒁粠煏r校歌:“吾儕同學,負斯重任,相勉又相親?!?
[81]初心,杭高貢院校區(qū)現(xiàn)存乾隆閱貢院鼓勵天下士子努力讀書的御制碑刻,其中有“莫教冰鑒負初心”句。
- 請支持獨立網(wǎng)站,轉發(fā)請注明本文鏈接:
- 責任編輯:周遠方
- 最后更新: 2018-05-16 13:34:31
-
家長在家安攝像頭 結果拍到這一幕
2018-05-16 10:30 中西教育 -
空客:川航風擋玻璃破裂航班已飛近2萬小時
2018-05-16 07:40 航空安全 -
媒體:那位火了的嚴書記,請出來走兩步
2018-05-16 07:30 基層治理 -
發(fā)布這段“心酸視頻”后,又一家公眾號道歉
2018-05-15 21:03 -
出租車司機猥褻女乘客,被行拘10日
2018-05-15 20:05 西南城事 -
“川航備降機組怎么獎都不為過”
2018-05-15 19:05 航空安全 -
川航機長妻子:他只說“飛機壞了,現(xiàn)在很忙”
2018-05-15 18:59 航空安全 -
交通部:一些順風車業(yè)務增加過多社交功能
2018-05-15 18:26 基層治理 -
公安部:非法集資、網(wǎng)絡傳銷立案1.7萬起 養(yǎng)老成重災區(qū)
2018-05-15 16:51 打擊網(wǎng)絡詐騙 -
民航局:川航脫落風擋玻璃為原裝件
2018-05-15 16:09 航空安全 -
川航備降親歷者:第一反應抱緊女友 擔心“粉身碎骨”
2018-05-15 15:46 航空安全 -
80歲老人電梯內(nèi)猥褻女童被行拘
2018-05-15 15:18 依法治國 -
生死關頭,張家口交警人工呼吸救人
2018-05-15 13:55 -
這些明星、事件3個月不能再上熱搜
2018-05-15 13:35 網(wǎng)絡監(jiān)督 -
河南電視臺記者售樓部采訪遭毆打,攝像機被砸碎
2018-05-15 11:37 依法治國 -
成都一滴滴順風車司機已失聯(lián)4天
2018-05-15 11:32 -
川航迫降副駕駛:短袖上衣、長褲都被“撕碎”
2018-05-15 10:15 航空安全 -
成都樓市直擊:7萬人搶千套房 買房隊伍綿延幾公里
2018-05-15 09:26 中國房市 -
人民日報:燃煤不再是北京大氣污染主要來源
2018-05-15 08:39 -
“鴻茅藥酒事件”被抓醫(yī)生突發(fā)精神疾病入院
2018-05-15 07:15
相關推薦 -
會議記錄曝光!在華美企茫然:不可能的任務 評論 111阿斯麥CEO直說了:打壓中國,跟國安有啥關系? 評論 116“伊朗、沙特將在紅海舉行首次雙邊軍演” 評論 176繞開“金融核彈”打造新支付體系,金磚方案值得期待 評論 189最新聞 Hot
-
會議記錄曝光!在華美企茫然:不可能的任務
-
“把特朗普關起來!”說罷,拜登發(fā)覺不太對…
-
友誼的小船說翻就翻…
-
“馬斯克像個傻瓜一樣”
-
“我們可以自信地說,俄中關系已成為典范”
-
阿斯麥CEO直說了:打壓中國,跟國安有啥關系?
-
美國也來:印度要負責
-
“他站隊了,給哈里斯捐了5000萬美元”
-
哈薩克斯坦稱“當前無意加入金磚”,俄外長回應
-
“中國仍是中心,美國短期內(nèi)做不到”
-
“中國引領,金磚國家在這方面將追平歐盟和G7”
-
“中國、阿聯(lián)酋…”,美商務部又開始“拉黑”了
-
她當場怒斥英王查爾斯:You are not my king!
-
看個演唱會,散場時被抓了壯丁
-
“被騙兩次算我蠢,歐盟準備好回擊”
-
“蘇聯(lián)衛(wèi)星上天,美國才意識到科技競爭要靠政府”
-